Momenteel ben ik bezig met de hoofdstukken over mijn tienerjaren en maak daarbij gebruik van mijn dagboek, die ik in die tijd strikt bijhield. Tijdens het schrijven van mijn levensverhaal is er echter een haat/liefdeverhouding ontstaan met deze informatiebron. Enerzijds geven mijn dagboekschrijfsels me houvast, aan de andere kant belemmeren ze me in mijn vrijheid en creativiteit. Ik wil zo natuurgetrouw mogelijk schrijven en daarbij veranderingen kunnen aanbrengen als dat voor het verloop van het verhaal beter is. Heb ik mijn dagboek dan eigenlijk wel zo hard nodig? Die vraag komt de laatste tijd steeds vaker naar boven. Sommige gebeurtenissen zijn namelijk zo in mijn geheugen gegrift dat ik daarvan nog alle details kan herinneren en geen verdere bronnen nodig heb.

Een voorbeeld is hiervan de zelfmoord van een jongen die bij mij op de middelbare school zat zo’n twintig jaar geleden. Ik was vijftien jaar, zat slecht in mijn vel en liep bij een psycholoog voor mijn depressie en faalangst. Terwijl ik mijn best deed om niet kopje onder te gaan, maakte iemand anders een veel definitievere keuze over zijn toekomst. Het nieuws van zijn onverwachte dood sloeg dan ook in als een bom op onze school.

Joeri en ik kenden elkaar niet heel goed. Hij zat in de andere havoklas en moest uiteindelijk van school af toen hij voor de tweede keer was blijven zitten. Een van mijn vriendinnen had verkering met hem gehad, waardoor ik ook weleens met hem had zitten kletsen. Het leek me een gewone jongen; aardig, gezellig, altijd in voor een grapje, soms wat opstandig en ik herinner me nog dat hij graag kok wilde worden. Dat was zijn grootste droom.

In de loop van de dagen kwamen er meer details vrij. Joeri had kortgezegd psychische problemen en was erg ongelukkig. Uiteindelijk koos hij voor rust. Hij werd slechts 17 jaar. Ik zat met zoveel vragen waar ik helaas nooit een antwoord op heb gekregen. Wat moet er die laatste momenten door hem heen zijn gegaan? Was hij kalm? Huilde hij? Heeft hij nog iets gezegd? Schreef hij een afscheidsbrief?

Zelfs anno 2017 merk ik dat mijn ademhaling hoog zit als hier aan terugdenk. De gelijkenis dat we allebei depressief waren, raakte me toen heel erg. Stond mij hetzelfde lot te wachten? Daar was ik verschrikkelijk bang voor. Tijdens zijn uitvaart, waarbij honderden mensen aanwezig waren, huilde ik om twee redenen; om Joeri die er niet meer was, maar ook om mezelf. Zou zelfmoord uiteindelijk ook mijn laatste daad bij leven worden?

Ik kan de beelden uit die tijd nog steeds zo afdraaien, inclusief mijn gevoelens, gedachten en de gesprekken die toen gevoerd werden. Ik weet zelfs nog wat ik op de dag van Joeri’s uitvaart aanhad. Ik ben Joeri nooit vergeten en heb in mijn jarenlange strijd tegen onder andere mijn depressies nog vaak aan hem gedacht. Had hij meer kans gehad als er beter naar hem geluisterd was? Ik heb het geluk gehad dat ik gehoord werd en gepaste hulp kreeg. Dat heeft mijn leven gered.

Naast de sterke herinneringen aan Joeri hebben er natuurlijk veel meer gebeurtenissen een plekje weten te bemachtigen in mijn hoofd de afgelopen vijfendertig jaar. Toch is het voor mij goed om te weten dat ik ook zonder (schriftelijke) bronnen mijn verhaal kan vertellen. Er komt straks namelijk nog een hele lange periode aan bod, waarbij ik het vooral met de herinneringen in mijn hoofd moet doen. Dat die scènes er met Joeri dan toch zo makkelijk uit rollen, zonder hulp van mijn dagboek, geeft me moed om weer verder te kunnen. Op naar het volgende hoofdstuk.