Als je ziek bent, gebruik je meestal zonder schaamte medicijnen – dat vindt immers niemand gek. Maar wie geestelijk iets mankeert en medicijnen nodig heeft om zich beter te voelen, is daar vaak minder open over. Heidi (43), Nazrien (45) en Anika (38) zijn afhankelijk van pillen die hen helpen zichzelf te zijn en vertellen over de worsteling daarmee. “Ik ben niet gek, het is alleen een chaos in mijn hoofd.”

Katja Schuurman kan niet meer zonder medicatie om haar dwangneurose te onderdrukken, liet ze vorige week weten in de podcast #Metznallen van Gwen van Poorten. “Je kan je leven zoveel mooier en beter maken door gewoon medicijnen te slikken”, vertelde ze.

Maar op het slikken van medicijnen tegen psychische stoornissen en aandoeningen rust volgens haar nog een taboe. “We leven in een land waar we denken dat we het zelf moeten doen en geen spullen in ons lichaam moeten stoppen, omdat we dan niet onszelf zijn. Maar ik bén juist niet mezelf zonder medicijnen. Ik ben toch niet diegene die woedend of verdrietig is? Dít is wie ik ben. Ik heb er alleen een beetje hulp bij nodig.”

Zoals Katja zijn er velen. Uit cijfers van de Stichting Farmaceutische Kengetallen (SFK) blijkt dat in 2019 1,1 miljoen mensen antidepressiva gebruikten. 

‘Ik blijf het slikken tot mijn dood’

Ook Anika Rooke (38) zal nooit meer stoppen met antidepressiva. Ze slikt het sinds ze op haar 18de de diagnose borderline persoonlijkheidsstoornis kreeg.

Jaren daarvoor leed ze al aan depressies, maar haar moeder was erop tegen dat Anika medicatie zou gebruiken, uit angst voor verslaving. “Ik had last van stemmingswisselingen, woedeaanvallen, huilbuien, een heel negatief zelfbeeld, faalangst en was zwaar depressief. Toen ik mezelf daarnaast ook nog ging beschadigen, ben ik in overleg met de huisarts toch begonnen aan antidepressiva.”

Na een opname van ruim een jaar in een kliniek probeerde ze te stoppen met het antidepressivum dat ze op dat moment gebruikte, maar dat pakte niet goed uit. “Het bleek een brug te ver om het op eigen kracht te doen. Ik zakte steeds dieper weg in mijn depressies en alle prikkels kwamen zo hard binnen dat ik niet meer kon functioneren. Ik liep met mijn ziel onder mijn arm en ging van stemmingswisseling naar depressie, naar woedeaanval naar zelfbeschadiging. Het was één grote bende.”

Ze besloot toch maar weer medicatie te gaan slikken, ook tegen een in de kliniek ontwikkelde dwangstoornis dit keer, tot ze na 16 jaar intensieve therapie opnieuw kans zag om de antidepressiva af te bouwen. “Ik had zoveel geleerd en nieuwe handvatten gekregen, dat het me een goed moment leek om te onderzoeken of ik met minder medicatie of wellicht helemaal zonder kon.”

De eerste weken ging dat wel, op wat ontwenningsverschijnselen na. “Maar niet veel later kwamen alle prikkels dubbel zo hard binnen, ik begon te trillen, sliep slecht en voelde me vreselijk. Op een gegeven moment kon ik alleen nog maar huilen in een hoekje, ik was niets meer waard. De Anika voor wie ik zo lang gevochten had en die ik had teruggevonden, was verdwenen. Ik was een zielig hoopje mens, niet in staat om deel te nemen aan de maatschappij. Ik heb me zo ontzettend slecht en naar gevoeld in die periode.”

Opnieuw bouwde ze haar medicatie op, dit keer voorgoed. “Het heeft maanden geduurd voordat ik weer op de oude dosis zat, maanden waarin ik me doodongelukkig voelde. Pas bij de vertrouwde dosis had ik eindelijk het gevoel: ik leef, ik ben er weer. Toen heb ik besloten: ik ga nooit meer stoppen en ik word gewoon 100 met antidepressiva. Daar sta ik nog steeds achter. Geen geëxperimenteer meer. Ik schaam me niet dat ik medicatie nodig heb om te kunnen functioneren. Het is wat het is. Ik blijf het slikken tot mijn dood.”

Roxanne Vis

De verhalen van Heidi en Nazrien zijn te lezen op de website van RTL Nieuws. Klik hier voor het volledige artikel.